گفتگوی مهر با دانشیار دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی؛
پشت پرده مسکوت ماندن طرح جامع سلامت دهان و دندان
مشاور وزیر بهداشت در امور سلامت دهان و دندانپزشکی دولت نهم، در رابطه با طرح جامع سلامت دهان و دندان و مهجور ماندن جایگاه سلامت دهان و دندان در نظام سلامت، توضیحاتی ارائه داد.
به گزارش سلامت باشی به نقل از مهر، وضعیت سلامت دهان و دندان ایرانیان روز به روز بدتر می شود و این مساله نشأت گرفته از هزینه های سنگین دندانپزشکی است که البته ریشه در عدم مشارکت بیمه های پایه در پشتیبانی از هزینه های دندانپزشکی دارد. به صورتی که گفته می شود بیشتر از ۹۰ درصد هزینه های دندانپزشکی از جیب مردم پرداخت می شود و ۱۰ درصد باقی مانده هم سهم بیمه های پایه و تکمیلی است که به نظر می آید خیلی قابل قبول نیست.
در همین حال، تلاش هایی صورت گرفت تا بتوان در راه ارتقا سلامت دهان و دندان مردم کشور گام هایی برداشت که در نهایت منجر به تصویب طرح جامع سلامت دهان و دندان در شورای معاونین وزارت بهداشت شد. اما از سال ۹۳ که این طرح تصویب گردید، تا امروز که ۷ سال از آن روز می گذرد، این طرح در محاق قرار دارد.
عبدالحمید ظفرمند متخصص ارتودنسی، متخصص دندانپزشکی کودکان و دارای دکترای تخصصی (PhD ) بهداشت عمومی، دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، مشاور وزیر بهداشت در امور سلامت دهان و دندانپزشکی دولت دهم، در گفتگو با خبرنگار مهر، به تشریح وضعیت سلامت دهان و دندان در کشور پرداخت.
وی در ابتدا با عنوان این مطلب که وضعیت سلامت دهان و دندان در کشور آن گونه که باید باشد، نیست، اظهار داشت: متأسفانه حوزه سلامت دهان و دندان از حداقل برنامه های نظام سلامت کشور برخوردار نیست و آنچه در برنامه های مختلف وزارت بهداشت، سازمان نظام پزشکی و فرهنگستان علوم پزشکی بعنوان سه رکن نظام سلامت در حوزه سلامت دهان و دندان مطرح شده مغفول مانده است، و آنچه هست رویکرد درمانی دارد.
ظفرمند با تکیه بر ارزیابی دقیق وضعیت سلامت دهان و دندان در کشور، خاطرنشان کرد: آنچه مسلم است، آن است که برنامه های سلامت دهان و دندان باید در داخل برنامه های کلان نظام سلامت کشور قرار بگیرد.
برنامه های سلامت دهان و دندان باید در داخل برنامه های کلان نظام سلامت کشور قرار بگیرد وی ضمن اشاره به برنامه پزشکی خانواده، اظهار داشت: در تمام بندها و متن های برنامه پزشکی خانواده، اشاره ای به سلامت دهان و دندان نشده است. البته اشاره خیلی جزئی شده است.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با عنوان این مطلب که به هر حال طرح پزشک خانواده دارای ساختار خوبی برای اجرای طرح های کلان کشوری همچون سلامت دهان و دندان مردم است که با بازنگری آن میتوان به اهداف سلامت دهان مردم در کشور رسید. بنابراین اگر به جایگاه سلامت دهان و دندان در برنامه پزشک خانواده توجه گردد، هزینه های نظام سلامت در حوزه دندانپزشکی کاهش خواهد یافت.
اقبال به حوزه سلامت دهان و دندان وجود نداشت
ظفرمند با انتقاد از این که در وزارت بهداشت دولت یازدهم اقبال به حوزه سلامت دهان و دندان وجود نداشت، افزود: آنچه تحت عنوان طرح تحول سلامت در دولت یازدهم اجرا شد، نگاه درمان نگر به سلامت دهان و دندان بود که البته آن هم اجرا نشد.
وی ضمن اشاره به تصویب طرح جامع سلامت دهان و دندان در سال ۹۱، اضافه کرد: این طرح در اجلاس رؤسای دانشگاه های علوم پزشکی و شورای معاونین وزارت بهداشت به تصویب رسید و وزیر بهداشت وقت هم توجیه شدند و دستور اکید به معاونین برای اجرا دادند. اما، با تغییر دولت، این طرح هم به فراموشی سپرده شد.
این متخصص دندانپزشکی کودکان افزود: اگر می خواهیم شاهد ارتقای سلامت دهان و دندان در کشور باشیم، باید طرح کلان بدهیم. یعنی از تمام مؤلفه های در این عرصه استفاده نماییم تا بتوان به موفقیت رسید. این مؤلفه ها در ۸ حوزه است که شامل تجهیزات مورد نیاز، خدمات بیمه ای و …، می شود. در حالیکه مطلقاً چنین طرح کلانی وجود ندارد.
ظفرمند با بیان این جمله که دندانپزشکی در کشور خیلی مهجور است، اضافه کرد: از دید مجریان نظام سلامت، خدمات سلامت دهان خدمات پرهزینه ای است. البته متأسفانه این همان رویکرد درمان گرا است که اشاره شد.
وزارت بهداشت ما وزارت خانه پزشکی است
وی با انتقاد از این که وزارت بهداشت ما «وزارتخانه پزشکی» است، اظهار داشت: به صورت مثال، ما بیشتر از ۶۰۰ رشته مقطع در شورایعالی برنامه ریزی علوم پزشکی کشور مصوب کرده ایم. این ظرفیت بسیار خوبی است اگر ما یک درس کلیات سلامت دهان را در برنامه آموزشی همه رشته مقطع ها می داشتیم که متأسفانه نداریم. برای مثال فقط دندانپزشکی به تنهایی ۱۷ رشته مقطع دارد. ولی اگر مبانی سلامت دهان و دندان در برنامه آموزشی سایر رشته ها که همه به نحوی با دهان و دندان مرتبط هستند (مثل رشته پزشکی، داروسازی، تغذیه، پرستاری و…) تدریس می شد تاثیر فوق العاده ای در ارتقای سلامت مردم در کل کشور می داشت.
آموزش سلامت دهان و دندان را به تناسب رشته های پزشکی باید داشته باشیم، چونکه مبنای جلوگیری از سنین کودکی است
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با تکیه بر نگاه کلان به حوزه سلامت دهان و دندان در کشور، خاطرنشان کرد: آموزش سلامت دهان و دندان را به تناسب رشته های پزشکی باید داشته باشیم. زیرا، مبنای جلوگیری از سنین کودکی است و آموزش هم باید همین سنین را در برگیرد.
انتقاد از نگاه درمان گرا به حوزه سلامت دهان و دندان
ظفرمند در پاسخ به این سؤال که چرا طرح تحول سلامت دهان و دندان که در وزارت بهداشت دولت یازدهم کلید خورد به سرانجام نرسید، اظهار داشت: چون نگاه درمانی به کل طرح تحول سلامت داشتند و همین نگاه درمان گرا سبب شد موفق نباشند. با عنایت به این که نیروی انسانی و بودجه های زیادی صرف اجرای طرح تحول سلامت شد و البته باید اذعان کرد که همین بودجه ها سبب شد چاله های نظام سلامت پر شود ولی به اهداف درمانی هم نرسد. لازم به ذکر است که طرح تحول سلامت مغایر سیاست های کلی سلامت مصوب ۱۳۹۳/۰۱/۱۷ مجمع تشخیص مصلحت نظام هم بود.
وی به مبحث بیمه ها اشاره نمود و اضافه کرد: در این حوزه حداقل دو وزارت خانه بهداشت و رفاه مدعی هستند و بسته های طرح های پیشگیری را در مناطق مختلف برای پوشش بیمه ای در بسته خدمات بیمه پایه سلامت مطرح کردیم. البته در این بسته ها نیم نگاهی هم به مقوله درمان دندانپزشکی داشتیم و بنا بود ۴ سال بعد باردیگر این بسته با نگاه به مقوله پیشگیری، به روز شود.
ظفرمند با عنوان این مطلب که نخستین بند در طرح جامع سلامت دهان و دندانپزشکی کشور که در سال ۹۱ تصویب گردید، در ارتباط با بیمه بود، اظهار داشت: متأسفانه در راه پیشبرد برنامه بیمه سلامت دهان و دندان، سه بار وزیر و معاونان وزیر عوض شدند و ما مجبور بودیم هر دفعه برای توجیه اهداف طرح، آنرا باردیگر مورد بررسی قرار دهیم. در نهایت کمیته ای در معاونت اجتماعی وزارت رفاه تشکیل شد و ۴ نماینده بیمه های اصلی حضور داشتند و ما هم به نمایندگی از وزارت بهداشت حاضر شدیم.
بیمه مستقل سلامت دهان و دندان به درد نمی خورد
وی در ادامه به طرح مبحث بیمه سلامت دهان و دندان در دوران وزارت بهداشت دکتر طریقت منفرد که پس از وحید دستجردی در اواخر دولت دهم روی کار آمد، اشاره نمود و اضافه کرد: بنده در جلسه ای که با وزیر بهداشت داشتیم، گفتم که بیمه مستقل سلامت دهان و دندان به درد نمی خورد. زیرا، در این صورت می شود وصله جداگانه ای که هیچ ضمانتی برای تأمین بودجه آن در همه مقاطع نخواهد بود. یا این که سبب حذف بعضی خدمات آن بشود. بنابراین، اصرار بنده این بود که در بیمه پایه قرار بگیرد تا از این طریق ضمناً هزینه های مردم در حوزه دندان پزشکی پایین بیاید.
ظفرمند اظهار داشت: بالاخره بیمه سلامت دهان و دندان پس از کلی جلسات در کمیته اجتماعی وزارت رفاه، در ۱۷ مهر ۱۳۹۲ در شورایعالی بیمه سلامت کشور به تصویب رسید.
وی ضمن اشاره به اظهارات وزیر بهداشت دولت یازدهم در هنگام خروج از چهل و نهمین جلسه شورایعالی بیمه سلامت که به صراحت گفته بود من نمی دانم این طرح به جایی برسد، اضافه کرد: متأسفانه بیمه سلامت دهان و دندان به جایی نرسید و بایگانی شد.
وزیر بهداشت دولت یازدهم در هنگام خروج از چهل و نهمین جلسه شورایعالی بیمه سلامت به صراحت گفته بود من نمی دانم طرح تحول سلامت دهان و دندان به جایی برسد دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تصریح کرد: بیمه سلامت دهان و دندان، سه هدف عمده که شامل پیشگیری، کاهش هزینه های مردم و همینطور کاهش هزینه های سازمان های بیمه گزار بود را دنبال می کرد.
حوزه سلامت دهان و دندان در کشور متولی ندارد
ظفرمند با عنوان این مطلب که تصویر خوبی از حوزه سلامت دهان و دندان در کشور نمی بینیم، اضافه کرد: متأسفانه حوزه سلامت دهان و دندان در کشور متولی ندارد.
وی با مخاطب قرار دادن وزیر بهداشت دولت سیزدهم، اظهار داشت: اگر قرار باشد در این عرصه کاری صورت بگیرد، اول از همه باید جایگاه سلامت دهان در نظام سلامت مشخص شود. کارهای جزیره ای جواب نمی دهد و نیاز داریم که طرح کلان و ملی در این حوزه داشته باشیم تا به سرانجام برسد.
ظفرمند تصریح کرد: مطمئن هستم اگر طرح کلان برای ارتقای سلامت دهان و دندان در کشور داشته باشیم، وضعیت بهبود خواهد یافت.
وی اضافه کرد: این نگرش کلان زمانی درست می شود که فرد واجد صلاحیت در جایگاه تعریف شده برای آن حضور داشته باشد.
ظفرمند در ارتباط با آمارهایی که بعضاً در ارتباط با وضعیت سلامت دهان و دندان در کشور عرضه می شود، اظهار داشت: آمار، ابزار دست دوم برای سیاست گذاری در این حوزه می باشد. ما باید بر مبنای نظرات و چالش های موجود نظام سلامت با رعایت اولویت های آن، آمارها را تحلیل و بررسی نماییم. مقدم بر آمار، نگاه صحیح به حوزه سلامت دهان و دندان است که می بایست با رویکرد پیشگیری باشد.
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب